Ағымдағы жылдың 26-қыркүйек күні Түркістан облыстық аумақтық референдум комиссиясының ұйымдастыруымен 6 қазанға тағайындалған республикалық референдумды әзірлеу мен өткізу шеңберінде Сайрам ауданында орналасқан 89 учаскелік референдум комиссияларының комиссия мүшелерімен кездесу өтті, деп хабарлайды No-comment.kz ақпарат агенттігі.
Түркістан облыстық аумақтық референдум комиссиясының мүшесі Қ.Мырзакелдиев кездесуге қатысушыларға жалпы референдум жүйесі туралы мәлімет беріп, демократиялық қоғамды қалыптастыруда әрбір азамат референдумға қатысып, еркін түрде өз таңдауын жасап, Конституциялық құқығын пайдаланудың маңыздылығын атап өтті.
Бұл округте 89 учаскелік референдум учаскесі бар. Қажетті құрал-жабдықтармен, материалдық-техникалық жағынан толықтай қамтамасыз етілген. Мүгедектігі бар азаматтармен жұмыс істеу және цифрлық құжаттармен жұмыс, сайлаушыларға дауыс беру бюллетеньдерін беру, үйден дауыс берушілермен жұмыс талапқа сай, деп хабарлады Сайрам ауданының аумақтық референдум комиссиясының төрағасы С.Реметов.
Кездесу соңында, Қ.Мырзакелдиев референдум өтетін күні комиссия мүшелері дауыс беру процессінде қандай да бір кемшіліктер мен бұзушылықтарға жол бермеуге және Қазақстан Республикасы «Республикалық референдум туралы» Конституциялық заңның талаптарын қатаң сақталуын қамтамасыз етуді ескертіп, округтегі сайлаушылардың референдумға қатысу белсенділігін арттыру бағытында тиісті жұмыстарды атқаруды жүктеді. Сондай-ақ, УСК мүшелерімен бірге практикалық кейстер талқыланып, өзекті сұрақтарға жауап берілді.
Республикалық референдумға дайындық — бұл дауыс беру процесін ұйымдастыру ғана емес, сонымен қатар азаматтық белсенділікті арттыру бойынша маңызды жұмыс екенін атап өткен жөн. Негізгі аспектілердің бірі азаматтарды алдағы референдумның мақсаттары мен міндеттері туралы белсенді хабардар ету болып табылады. Цифрлық технологиялардың қарқынды дамуы жағдайында ақпараттық қауіпсіздік пен деректерді қорғауға, әсіресе қатысушыларды тіркеу және дауыстарды есепке алу процесінде ерекше назар аударылады.
Түркістан облыстық аумақтық референдум комиссиясы орталық органдар мен учаскелік комиссиялар арасындағы нақты байланысты қамтамасыз ете отырып, іс-шараларды жергілікті комиссиялар деңгейінде үйлестіруді жалғастыруда. Маңызды міндет сайлау процесінің ашықтығын қамтамасыз ету болып табылады, оған тұрақты мониторинг және бақылаушылармен тығыз өзара іс-қимыл жасау арқылы қол жеткізіледі. Ол үшін дауыс беру процесін бақылауға ғана емес, сонымен қатар ықтимал бұзушылықтардың алдын алуға мүмкіндік беретін сайлау учаскелеріндегі бейнебақылау жүйелері сияқты соңғы технологиялар да қолданылады.
Кездесудегі талқылаудың негізгі тақырыптарының бірі ерекше қажеттіліктері бар сайлаушылармен жұмыс болды. Әрбір азаматтың, оның физикалық мүмкіндіктеріне қарамастан, дауыс беруге қол жеткізуі маңызды. Ол үшін Сайрам ауданындағы референдумның учаскелік комиссиялары учаскелерді қол жетімді кіреберістер мен арнайы дауыс беру кабиналарын қоса алғанда, қажетті жабдықтармен қамтамасыз етті. Сондай-ақ, учаскелерде мүгедектігі бар адамдарға көмектесуге үйретілген персонал жұмыс істейтін болады, ал учаскеге өз бетінше келе алмайтындар үшін үйде дауыс беру мүмкіндігі қарастырылған.
Кездесуде жастармен жұмыс істеуге ерекше көңіл бөлінді. Референдум халықтық ерік-жігердің бір түрі болғанына қарамастан, көптеген жас азаматтар оның маңыздылығы мен тәртібі туралы жеткілікті хабардар емес. Осыған байланысты учаскелік комиссиялардың мүшелері референдумға қатысудың маңыздылығына назар аудару үшін жастар арасында белсенді түсіндіру жұмыстарына, әлеуметтік желілерді және басқа да цифрлық платформаларды пайдалануға бағдарланды. Қазіргі қоғамда жастар өзгерістердің маңызды драйверіне айналады және олардың референдумға белсенді қатысуы оның нәтижелеріне айтарлықтай әсер етуі мүмкін.
Қ.Мырзакелдиев сондай-ақ барлық азаматтар үшін ақпаратқа еркін және тең құқықты қол жеткізуді қамтамасыз етудің айрықша маңызы бар екенін атап өтті. Бұл бағытта ақпараттық материалдарды қазақ және орыс тілдерінде, сондай-ақ Сайрам ауданының аумағында тұратын ұлттық азшылықтардың тілдерінде дайындау бойынша белсенді жұмыс жүргізілуде. Бұл этникалық тегіне немесе мемлекеттік тілді меңгеру деңгейіне қарамастан барлық азаматтар үшін тең жағдай жасауға көмектеседі.
Азаматтармен жұмыс онлайн және офлайн режимінде жүргізіледі, бұл аудиторияны барынша қамтуға мүмкіндік береді. Учаскелік комиссия мүшелері үшін түсіндірме әңгімелер, тренингтер өткізуге, сондай-ақ алдағы референдумның мәнін түсіндіретін ақпараттық буклеттерді таратуға баса назар аударылады. Сайлаушыларды тіркеу және бюллетеньдер беру процесін жеделдетуге мүмкіндік беретін цифрлық құжаттарды пайдалану да маңызды аспект болып табылады.
Цифрлық технологиялар туралы айта келе, Қ.Мырзакелдиев азаматтарды ақпараттандыруға арналған электрондық деректер базасы мен мобильді қосымшалар сияқты заманауи шешімдерді енгізу референдум процесін қолжетімді әрі ыңғайлы етуге мүмкіндік беретінін атап өтті. Бұл сонымен қатар дауыс берудің барлық кезеңдерінің ашықтығы мен есептілігін қамтамасыз етуге көмектеседі.
Референдумға дайындықтың маңызды аспектісі-үйден дауыс берушілермен жұмыс. Ол үшін учаскелік комиссиялар денсаулық жағдайы немесе өзге де себептер бойынша дауыс беру күні учаскеге келе алмайтын азаматтар арасында алдын ала сауалнамалар жүргізеді. Мұндай жүйе процеске адамдардың максималды санын тартуға және бірде-бір дауыстың назардан тыс қалмауын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Әрбір сайлаушы өз пікірін білдіруге құқылы және учаскелік комиссиялар бұл процесті мүмкіндігінше қарапайым және ыңғайлы ету үшін қолдан келгеннің бәрін жасайды.
Кездесу барысында референдум өткізілетін күні мүмкін болатын қиындықтарға қатысты практикалық мәселелер талқыланды. Осындай мәселелердің бірі тәртіпті қамтамасыз ету және барлық қауіпсіздік нормаларын сақтау болып табылады. Комиссиялар учаскелерде тәртіпті сақтау және сайлаушыларда туындауы мүмкін кез келген мәселелерді жылдам шешу үшін жеткілікті қызметкерлердің болуын қамтамасыз етуі керек.
"Республикалық референдум туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңының талаптарын сақтауға ерекше назар аударылды. Комиссия мүшелеріне референдум қорытындыларына күмән келтіруі мүмкін ықтимал бұзушылықтарды болдырмау үшін барлық нормалар мен ережелерді қатаң сақтау туралы нұсқау берілді. Дауыс беру процесінің ашықтығы мен ашықтығын қамтамасыз ету үшін учаскелерге қатысатын бақылаушылармен және БАҚ өкілдерімен жұмысты ұйымдастыру да маңызды аспект болып табылады.
Кездесуді қорытындылай келе, Қ. Мырзакелдиев учаскелік комиссия мүшелерін сайлаушылардың келуін арттыру бойынша белсенді жұмыс істеуге шақырды. Ол азаматтардың референдумға белсенді қатысуы олардың құқығы ғана емес, сонымен қатар елдегі демократиялық процестердің дамуына ықпал ететін азаматтық борыш екенін атап өтті. Комиссия мүшелері халық арасында, әсіресе ақпаратқа қол жетімділігі шектеулі ауылдық жерлерде түсіндіру жұмыстарын жүргізуге бағытталған.
Осылайша, Түркістан облыстық аумақтық референдум комиссиясы мүшелерінің Сайрам ауданының учаскелік комиссияларымен кездесуі алдағы республикалық референдумға дайындықтағы маңызды қадам болды. Практикалық кейстерді талқылау, құқықтық аспектілерді егжей-тегжейлі түсіндіру және ұйымдастырушылық сәттерді талқылау Қазақстан Республикасының демократиялық институттарын дамытудағы маңызды кезең болатын референдумды табысты өткізуге үміттенуге мүмкіндік береді.
Түркістан облыстық аумақтық референдум комиссиясы орталық органдар мен учаскелік комиссиялар арасындағы нақты байланысты қамтамасыз ете отырып, іс-шараларды жергілікті комиссиялар деңгейінде үйлестіруді жалғастыруда. Маңызды міндет сайлау процесінің ашықтығын қамтамасыз ету болып табылады, оған тұрақты мониторинг және бақылаушылармен тығыз өзара іс-қимыл жасау арқылы қол жеткізіледі. Ол үшін дауыс беру процесін бақылауға ғана емес, сонымен қатар ықтимал бұзушылықтардың алдын алуға мүмкіндік беретін сайлау учаскелеріндегі бейнебақылау жүйелері сияқты соңғы технологиялар да қолданылады.
Кездесудегі талқылаудың негізгі тақырыптарының бірі ерекше қажеттіліктері бар сайлаушылармен жұмыс болды. Әрбір азаматтың, оның физикалық мүмкіндіктеріне қарамастан, дауыс беруге қол жеткізуі маңызды. Ол үшін Сайрам ауданындағы референдумның учаскелік комиссиялары учаскелерді қол жетімді кіреберістер мен арнайы дауыс беру кабиналарын қоса алғанда, қажетті жабдықтармен қамтамасыз етті. Сондай-ақ, учаскелерде мүгедектігі бар адамдарға көмектесуге үйретілген персонал жұмыс істейтін болады, ал учаскеге өз бетінше келе алмайтындар үшін үйде дауыс беру мүмкіндігі қарастырылған.
Кездесуде жастармен жұмыс істеуге ерекше көңіл бөлінді. Референдум халықтық ерік-жігердің бір түрі болғанына қарамастан, көптеген жас азаматтар оның маңыздылығы мен тәртібі туралы жеткілікті хабардар емес. Осыған байланысты учаскелік комиссиялардың мүшелері референдумға қатысудың маңыздылығына назар аудару үшін жастар арасында белсенді түсіндіру жұмыстарына, әлеуметтік желілерді және басқа да цифрлық платформаларды пайдалануға бағдарланды. Қазіргі қоғамда жастар өзгерістердің маңызды драйверіне айналады және олардың референдумға белсенді қатысуы оның нәтижелеріне айтарлықтай әсер етуі мүмкін.
Қ.Мырзакелдиев сондай-ақ барлық азаматтар үшін ақпаратқа еркін және тең құқықты қол жеткізуді қамтамасыз етудің айрықша маңызы бар екенін атап өтті. Бұл бағытта ақпараттық материалдарды қазақ және орыс тілдерінде, сондай-ақ Сайрам ауданының аумағында тұратын ұлттық азшылықтардың тілдерінде дайындау бойынша белсенді жұмыс жүргізілуде. Бұл этникалық тегіне немесе мемлекеттік тілді меңгеру деңгейіне қарамастан барлық азаматтар үшін тең жағдай жасауға көмектеседі.
Азаматтармен жұмыс онлайн және офлайн режимінде жүргізіледі, бұл аудиторияны барынша қамтуға мүмкіндік береді. Учаскелік комиссия мүшелері үшін түсіндірме әңгімелер, тренингтер өткізуге, сондай-ақ алдағы референдумның мәнін түсіндіретін ақпараттық буклеттерді таратуға баса назар аударылады. Сайлаушыларды тіркеу және бюллетеньдер беру процесін жеделдетуге мүмкіндік беретін цифрлық құжаттарды пайдалану да маңызды аспект болып табылады.
Цифрлық технологиялар туралы айта келе, Қ.Мырзакелдиев азаматтарды ақпараттандыруға арналған электрондық деректер базасы мен мобильді қосымшалар сияқты заманауи шешімдерді енгізу референдум процесін қолжетімді әрі ыңғайлы етуге мүмкіндік беретінін атап өтті. Бұл сонымен қатар дауыс берудің барлық кезеңдерінің ашықтығы мен есептілігін қамтамасыз етуге көмектеседі.
Референдумға дайындықтың маңызды аспектісі-үйден дауыс берушілермен жұмыс. Ол үшін учаскелік комиссиялар денсаулық жағдайы немесе өзге де себептер бойынша дауыс беру күні учаскеге келе алмайтын азаматтар арасында алдын ала сауалнамалар жүргізеді. Мұндай жүйе процеске адамдардың максималды санын тартуға және бірде-бір дауыстың назардан тыс қалмауын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Әрбір сайлаушы өз пікірін білдіруге құқылы және учаскелік комиссиялар бұл процесті мүмкіндігінше қарапайым және ыңғайлы ету үшін қолдан келгеннің бәрін жасайды.
Кездесу барысында референдум өткізілетін күні мүмкін болатын қиындықтарға қатысты практикалық мәселелер талқыланды. Осындай мәселелердің бірі тәртіпті қамтамасыз ету және барлық қауіпсіздік нормаларын сақтау болып табылады. Комиссиялар учаскелерде тәртіпті сақтау және сайлаушыларда туындауы мүмкін кез келген мәселелерді жылдам шешу үшін жеткілікті қызметкерлердің болуын қамтамасыз етуі керек.
"Республикалық референдум туралы" Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңының талаптарын сақтауға ерекше назар аударылды. Комиссия мүшелеріне референдум қорытындыларына күмән келтіруі мүмкін ықтимал бұзушылықтарды болдырмау үшін барлық нормалар мен ережелерді қатаң сақтау туралы нұсқау берілді. Дауыс беру процесінің ашықтығы мен ашықтығын қамтамасыз ету үшін учаскелерге қатысатын бақылаушылармен және БАҚ өкілдерімен жұмысты ұйымдастыру да маңызды аспект болып табылады.
Кездесуді қорытындылай келе, Қ. Мырзакелдиев учаскелік комиссия мүшелерін сайлаушылардың келуін арттыру бойынша белсенді жұмыс істеуге шақырды. Ол азаматтардың референдумға белсенді қатысуы олардың құқығы ғана емес, сонымен қатар елдегі демократиялық процестердің дамуына ықпал ететін азаматтық борыш екенін атап өтті. Комиссия мүшелері халық арасында, әсіресе ақпаратқа қол жетімділігі шектеулі ауылдық жерлерде түсіндіру жұмыстарын жүргізуге бағытталған.
Осылайша, Түркістан облыстық аумақтық референдум комиссиясы мүшелерінің Сайрам ауданының учаскелік комиссияларымен кездесуі алдағы республикалық референдумға дайындықтағы маңызды қадам болды. Практикалық кейстерді талқылау, құқықтық аспектілерді егжей-тегжейлі түсіндіру және ұйымдастырушылық сәттерді талқылау Қазақстан Республикасының демократиялық институттарын дамытудағы маңызды кезең болатын референдумды табысты өткізуге үміттенуге мүмкіндік береді.