Бүгін Е. Иззатуллаев атындағы жалпы білім беретін мектепте "Цифрлық әлемде қауіпсіз қадам" тақырыбында сынып сағаттары өтті. Іс-шара жастардың интернеттегі және әлеуметтік желілердегі қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелеріне арналды, бұл қазіргі қоғамның басты мәселелерінің бірі болып табылады. Технологияның дамуы оқыту, қарым-қатынас және өзін-өзі дамыту үшін кең мүмкіндіктер ашады, бірақ сонымен бірге кибербуллинг қаупі, жеке деректердің бұзылуы және цифрлық ортада этикалық мінез-құлықтың болмауы сияқты көптеген тәуекелдерді тудырады, деп хабарлайды No-comment.kz ақпараттық агенттігі.
Сынып сағаттары оқушылардың цифрлық сауаттылығын және олардың интернеттегі ықтимал қауіптер туралы хабардарлығын арттыруға бағытталған. Сабақтар тек білім беру ғана емес, сонымен қатар интерактивті іс-шараға айналды, оның аясында оқушылар пайдалы ақпарат алып, талқылауға белсенді қатысты. Ұйымдастырушылар жастарға өздерін және жақындарын қорғауға қабілетті цифрлық кеңістіктің жауапты және саналы пайдаланушылары болуға көмектесу міндетін қойды.
Сынып сағатының басында мұғалімдер оқушыларға интернеттегі қауіпсіздіктің негізгі принциптері туралы айтып берді. Жеке деректерді қорғау мәселелеріне ерекше назар аударылды. Оқушыларға құпия сөздерді, жеке ақпаратты немесе фотосуреттерді бейтаныс адамдармен бөліспеу, сондай-ақ болашақта олардың беделіне нұқсан келтіретін материалдарды жарияламау неге маңызды екенін түсіндірді. Осы ережелерді бұзу теріс салдарға әкеліп соқтырған нақты жағдайлардың мысалдары келтірілді, бұл оқушылардың өз жағдайларын талқылауға деген қызығушылығы мен желыласын тудырды.
Ең өзекті тақырыптардың бірі кибербуллингке қарсы күрес болды. Оқушылар цифрлық кеңістікте қорқыту деген не, ол қандай формаларды қабылдай алатынын және онымен қалай күресуге болатынын білді. Оларға Интернеттегі кез-келген қорлау, қоқан-лоққы немесе қорлау назардан тыс қалмауы керек екенін түсіндірді және ересектерге жүгінуден бастап, зорлық-зомбылық жасаушыларды бұғаттауға және платформа модераторларынан көмек сұрауға дейінгі жағдайларда әрекет ету алгоритмдерін ұсынды. Әрбір оқушы кибербуллингке тап болғандарды қолдай отырып, өз әрекеттері үшін ғана емес, айналасындағылар үшін де жауапкершілікті көрсетуі керек екендігі атап өтілді.
Талқылаудың маңызды аспектісі интернеттегі этикалық мінез-құлық тақырыбы болды. Оқушыларға сыпайы қарым-қатынас ережелерін сақтау, басқалардың көзқарастарын құрметтеу және цифрлық ортадағы әрекеттердің де салдары бар екенін есте сақтау қажеттілігі туралы айтылды. Талқылау барысында балалар өз ойларымен бөлісті және даулы жағдайларда, мысалы, теріс пікірлерге тап болғанда немесе жалған ақпарат таратқанда қалай әрекет ету керектігі туралы сұрақтар қойды. Мұғалімдер Интернетте өзін дұрыс ұстай білу — позитивті цифрлық мәдениетті қалыптастырудағы маңызды қадам екенін еске салды.
Сабақтың интерактивті бөлігі іс-шараны жанды әрі қызықты еткен ойындар мен пікірталастарды қамтыды. Ойындардың бірі-оқушыларға сандық қауіп-қатерге қатысты жағдайларды бағалауға шақырылған жаттығу. Мысалы, олар қандай әрекеттер деректердің бұзылуына әкелетінін және қайсысы қауіпсіз мінез — құлықтың мысалы екенін анықтауы керек еді. Мұндай белсенділік алған білімдерін бекітіп қана қоймай, оқушыларға өз әрекеттерін интернетте талдауға үйретті.
Сонымен қатар, топтық талқылаулар ұйымдастырылды, онда оқушылар өз тәжірибелерімен бөлісті, интернетте кездесетін жағдайлар туралы айтты және шешімдер ұсынды. Оқушылардың бірі досының фишингтің құрбаны болғанын айтты, содан кейін бүкіл сынып мұндай оқиғалардың алдын алу жолдарын белсенді түрде талқылады. Мұндай өзара әрекеттесу сынып сағаттарында қарастырылған тақырыптар жасөспірімдер үшін өте маңызды және ерекше назар аударуды қажет ететіндігін көрсетті.
Сабақтың негізгі мақсаты мектеп оқушыларында интернетті қолдануға саналы көзқарасты қалыптастыру болды. Мұғалімдер цифрлық сауаттылық тек техникалық дағдыларды ғана емес, сонымен қатар ақпаратты сыни тұрғыдан бағалау, манипуляцияларға қарсы тұру және қауіпсіздік ережелерін сақтау қабілеттерін де қамтитынын атап өтті. Бұл білім әсіресе балалар мен жасөспірімдер интернетте көбірек уақыт өткізетін және қауіптер күрделене түсетін жағдайларда өте маңызды.
Оқушылардың ата-аналары сынып сағаттарын өткізу туралы біліп, мұғалімдердің бастамасы үшін алғыстарын білдірді. Олар мұндай сабақтар балаларға ғана емес, ересектерге де интернет қауіпсіздігіне қатысты қиын жағдайларда қалай әрекет ету керектігін жақсы түсінуге көмектесетінін атап өтті. Кейбір ата-аналар балалармен талқылаудан кейін жеке ақпаратты қорғау және кибер сауаттылық мәселелеріне көбірек көңіл бөле бастағанын айтты.
Іс-шараға қатысқан мұғалімдер цифрлық сауаттылықты арттыру жұмыстары жүйелі және тұрақты болуы тиіс екенін атап өтті. Мектеп жоспарында-оқушылар мен ата-аналардың білімін тереңдетуге бағытталған қосымша семинарлар, дәрістер мен тренингтер өткізу. Сондай-ақ, өз тәжірибелерімен және ұсыныстарымен бөлісе алатын интернет-қауіпсіздік саласындағы сарапшылармен ынтымақтастық мүмкіндігі қарастырылуда.
Өткізілген сынып сағаттарының нәтижелері цифрлық кеңістіктегі қауіпсіздікке арналған білім беру іс-шараларының маңыздылығын тағы да растады. Оқушылар интернетте қандай қауіптер бар екенін, оларды қалай болдырмауға болатынын және проблемалар туындаған жағдайда не істеу керектігін жақсы түсінді. Олар сабақтар цифрлық ортада өздерін сенімді және қауіпсіз сезінуге көмектескенін атап өтті.
Іс-шара сонымен қатар қауіпсіз мектеп ортасын құруға үлес қосты. Енді студенттер интернеттегі әрекеттері басқаларға әсер етуі мүмкін екенін түсінеді және жауапкершілікті арттыруға тырысады. Сонымен қатар, балалар қиын жағдайлар туындаған жағдайда мұғалімдер мен ата-аналардан көмек сұрай бастады, бұл оқушылар мен ересектер арасындағы сенім деңгейінің жоғарылауын көрсетеді.
"Цифрлық әлемде қауіпсіз қадам" тақырыбындағы сынып сағаттары Е.Иззатуллаев атындағы мектептің білім беру жұмысындағы маңызды қадам болды. Олар оқушылардың цифрлық сауаттылық деңгейін арттырып қана қоймай, білім беру процесінің барлық қатысушылары үшін қауіпсіз және үйлесімді цифрлық ортаны құруға көмектесті. Бұл іс-шара қауіпсіздікті қамтамасыз етуде және цифрлық технологияларды қолдануға жауапкершілікпен қарауды қалыптастыруда педагогтардың, оқушылардың және ата-аналардың бірлескен жұмысының маңыздылығын атап өтті.
Мұндай бастамалар жастарды қазіргі цифрлық қоғамда өмір сүруге дайындауға бағытталған тәрбие жұмысының ажырамас бөлігі болып табылады. Осындай сабақтардың арқасында оқушылар тек білім ғана емес, сонымен қатар цифрлық дәуірдің қиындықтарымен тиімді күресуге көмектесетін дағдыларды алады.
