Төтенше жағдайлардың алдын алу тек құтқарушылар мен өрт сөндірушілердің әрекетімен ғана шектелмейді. Түркістан қаласында табиғи құбылыстардың салдарынан болатын апаттардың қауіпін азайтуда синоптиктердің еңбегі ерекше маңызға ие. Себебі ауа райын дәл және уақтылы болжау – халықты алдын ала құлақтандыру, құрылымдарды сақадай сай дайындау және апаттың салдарын азайтуға бағытталған іс-шараларды дер кезінде бастау үшін аса қажет.
Түркістан облысы климаттық жағынан күрделі өңірлердің бірі саналады. Жазда аптап ыстық пен құрғақшылық, көктем мен күзде нөсер жауын мен сел қаупі, қыста боран мен көктайғақ – осындай жағдайлардың барлығы күнделікті өмірге, жол қозғалысына және инфрақұрылымға қауіп төндіреді. Осы ретте Түркістан қаласындағы синоптикалық қызмет мамандары ауа райына байланысты болжамдарды дайындап, жедел түрде тиісті құрылымдарға жолдайды. Бұл мәліметтер негізінде Төтенше жағдайлар басқармасы, әкімдік, жол-патрульдік қызметтер мен медицина ұйымдары өз жұмысын ұйымдастырады.
Синоптиктердің ауа райын болжауы ғылыми әдістер мен заманауи технологияларға сүйенеді. Әр 3 сағат сайын метеорологиялық көрсеткіштер тіркеледі: ауа температурасы, атмосфералық қысым, желдің бағыты мен жылдамдығы, жауын-шашын мөлшері мен бұлттылық деңгейі. Сонымен қатар, спутниктік бақылау арқылы бұлттардың қозғалысы мен атмосфералық фронттардың бағыттары анықталады. Бұл деректер республикалық гидрометеорология орталығына жіберіліп, сол жерде сараптамалық модельдер арқылы қысқа және орта мерзімді болжамдар жасалады.
Ауа райының өзгеруі туралы ескертулер арнайы арналармен жергілікті атқарушы органдар мен жедел қызметтерге жеткізіледі. Мысалы, қатты дауыл, қатты нөсер немесе күннің күрт суытуы туралы ескертулер әлеуметтік желілер, пошта, 112 қызметі арқылы бірден таратылады. Алынған мәліметтерге сәйкес, Түркістан қаласының ТЖБ дер кезінде тұрғындарды құлақтандыру жұмыстарын бастайды, мектептер мен балабақшаларда сабақ тоқтатылуы мүмкін, коммуналдық қызметтер де күшейтілген режимде жұмыс істей бастайды.
2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында Түркістанда 18 метеорологиялық қауіпті құбылыс тіркеліп, синоптиктердің дер кезінде жасаған ескертуі арқасында 6 жағдайда адам өміріне төнген қауіптің алдын алуға мүмкіндік туды. Соның бірі — сәуір айында орын алған нөсер жауын салдарынан қала маңындағы бірнеше көшені су басу қаупі туындаған болатын. Синоптиктер берген алдын ала болжам негізінде жедел топ құрылып, арықтар тазаланып, су бұру жүйелері бақылауға алынды. Бұл – синоптикалық мәліметтің нақты және тиімді қолданылғанының айғағы.
Түркістан қаласында ауа райын болжау бойынша жастар арасында да ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. Оқушылар мен студенттерге арналған танымдық дәрістер мен экскурсиялар ұйымдастырылып, оларға синоптик мамандығының маңызы түсіндіріледі. Қазіргі таңда цифрлық технологиялардың көмегімен ауа райын болжау саласы жыл сайын жетілдірілуде. Бұл өз кезегінде табиғи апаттардан болатын залалды азайтуға мүмкіндік береді.
Сондай-ақ, ауа райына байланысты ескерту ақпараттары әлеуметтік желілер мен интернет-платформалар арқылы көпшілікке кеңінен таратылады. Түркістан қаласының тұрғындары күнделікті ауа райы болжамымен танысып қана қоймай, қауіпті жағдай туындаған кезде қандай әрекет ету қажеттігін де біледі. Төтенше жағдайлардың алдын алу мәдениеті дәл осылай қалыптасады.
Қорыта айтқанда, Түркістан қаласындағы синоптикалық қызмет – төтенше жағдайлар жүйесіндегі маңызды буын. Олардың жұмысы – табиғатпен тілдесе отырып, қала мен халықты тосын апаттардан сақтандыру. Құтқарушылар мен өрт сөндірушілер апатпен күрессе, синоптиктер – сол апаттың алдын алуға бағытталған мәліметпен қамтамасыз етеді. Бұл бірлескен жұмыс нәтижесінде Түркістан қаласының қауіпсіздігі артып, тұрғындардың өмірі мен денсаулығы сенімді қорғауда.
