23–24 шілде аралығында Түркістан қаласында азаматтық қорғаныс саласындағы маңызды іс-шаралардың бірі — «Жер-2025» республикалық командалық-штабтық оқу-жаттығуы өткізілді. Бұл жаттығу еліміздің оңтүстік өңірінде болуы ықтимал жойқын жер сілкінісі жағдайында мемлекеттік органдардың, авариялық-құтқару қызметтері мен азаматтық қорғаныс құрылымдарының іс-қимылдарын үйлестіруді, басқару жүйесінің тұрақтылығын және зардаптарды жоюға бағытталған тактикалық дағдыларын тексеруді көздеді.
Оқу-жаттығудың кіріспе кезеңінде Түркістан қаласының азаматтық қорғаныс басқару жүйесі «Жойқын жер сілкінісінен кейінгі апат аймағына көмек күштері мен құралдарды жеткізу» тақырыбы бойынша арнайы-тактикалық шаралар кешенін жүзеге асырды. Сценарийге сәйкес, ірі жер сілкінісі салдарынан республиканың орталық, шығыс және оңтүстік-шығыс аймақтары қатты зақымданды. Электр желілері мен байланыс жүйелері істен шыққан, кейбір жолдар мүлдем қолжетімсіз жағдайға түскен.
Бұл жағдайда Төтенше жағдайлар басқармасы, медициналық жедел қызметтер, жол-патрульдік және инженерлік құрылымдар шұғыл түрде іске қосылды. Жаттығу барысында құтқару топтарын теміржол арқылы апат аймағына жеткізу, көмекке келген техниканы станциядан түсіру, оны зақымданған аумақтарға жеткізу және орналастыру кезең-кезеңімен пысықталды. Әсіресе, автожолдармен қатынау мүмкін болмаған жағдайда балама жолдарды анықтау және логистикалық шешімдерді жедел қабылдау машығы нақты сценарий арқылы жүзеге асырылды.
Жаттығу аясында апат аумағында құтқарушылардың негізгі міндеттері – зардап шеккендерді іздеу, алғашқы медициналық көмек көрсету, шатырлы лагерьлерді жабдықтау, уақытша байланыс орнату және гуманитарлық жүктерді тарату бойынша іс-қимылдары көрсетілді. Сонымен қатар, эвакуациялық бекеттердің жұмысын ұйымдастыру, қоғамдық тәртіпті сақтау және көлік қозғалысын реттеу бағытында жергілікті полиция қызметі мен ішкі істер органдары белсенді қатысты.
Құтқарушылар үшін мұндай жаттығулар кәсіби машықтарын жетілдірумен қатар, күрделі жағдайларда шешім қабылдау, ресурстарды басқару және үйлестіру сияқты стратегиялық қабілеттерін шыңдауға мүмкіндік береді. Түркістан қаласындағы оқу-жаттығу барысында азаматтық қорғау қызметтерінің техникалық дайындығы, логистикалық қолдау жүйесі және тұрғындармен өзара әрекеттесу үлгілік деңгейде өтті.
Апат салдарын жоюға бағытталған барлық іс-қимылдар ҚР Төтенше жағдайлар министрлігінің және Түркістан облысы әкімдігінің бекітілген жоспарларына сәйкес үйлестірілді. Бұл өз кезегінде мемлекеттік органдардың төтенше жағдайлардағы басқару жүйесінің тұрақты жұмыс істеуін және әрбір қызметтің өзара әрекеттесу қабілетін тағы бір мәрте дәлелдеді.
Жаттығудың нәтижесі бойынша сарапшылар апаттық жағдайға дайындығы бойынша оң баға беріп, бірқатар ұсыныстар әзірледі. Әсіресе, ақпараттық жүйелермен жұмыс істеу, спутниктік байланыс құралдарын пайдалану, психологиялық қолдау көрсету топтарының жұмысын жетілдіру қажет екені атап өтілді. Сонымен қатар, табиғи апаттар кезінде халыққа ақпарат беру жылдамдығы мен мазмұнына да ерекше назар аударылды.
«Жер-2025» жаттығуы Түркістан қаласының төтенше жағдайларға қарсы тұру әлеуетін арттыру жолында маңызды тәжірибе болды. Бұл тек қана техникалық жаттығу емес, бұл — шынайы қауіп туындаған жағдайда әрбір құрылымның шұғыл әрі нақты қимылдауға дайындығын сынақтан өткізу. Осындай іс-шаралар арқылы Түркістан қаласының тұрғындары мен қонақтарының қауіпсіздігі қамтамасыз етіледі.
Жаттығу кезінде назар аударылған маңызды бағыттардың бірі — қоғамдық ақпараттандыру және халықпен байланыс орнату болды. Себебі дағдарыс жағдайында тек техникалық әрекет емес, азаматтардың сенімін сақтау мен үрейдің алдын алу да маңызды рөл атқарады. Осы орайда, жергілікті атқарушы органдар мен БАҚ өкілдері бірлесе отырып, шынайы әрі нақты ақпарат тарату бойынша тәжірибе алмасты. Әлеуметтік желілер мен төтенше жағдайлар жөніндегі ресми арналар арқылы тұрғындарды ақпараттандыру жүйесі сыналып, тиімді коммуникациялық стратегиялар пысықталды.
Сонымен қатар, жаттығу барысында еріктілер қозғалысы да белсенділік танытты. Құтқару топтарына көмек көрсеткен еріктілер алғашқы көмек көрсету, гуманитарлық жүктерді сұрыптау және зардап шеккендермен жұмыс жүргізу кезеңдерінде тәжірибеден өтті. Бұл болашақта волонтерлік күштерді төтенше жағдайлармен күреске тиімді тартуға мүмкіндік береді.
«Жер-2025» оқу-жаттығуы Түркістан қаласының қауіпсіздік жүйесін дамытуда жаңа серпін берді. Мұндай кешенді шаралар — болашақта болуы мүмкін апаттарға қарсы тиімді әрекет етуге дайын болудың нақты көрінісі.
