Қазақстанның оңтүстік бөлігінде орналасқан Түркістан еліміздегі ең көне және мәдени маңызы бар қалалардың бірі болып табылады. Оның тарихы, мәдени мұрасы және қазіргі заманғы дамуы оны Қазақстан үшін ғана емес, бүкіл Орталық Азия үшін бірегей және маңызды орынға айналдырады, деп хабарлайды no-comment.kz ақпарат агенттігі.
Тарих және мәдени мұра
Бұрын Яссы деп аталған Түркістан VI ғасырда құрылды және көп ұзамай аймақтың маңызды сауда және діни орталығына айналды. XIII ғасырдан бастап қала "түріктердің орны"дегенді білдіретін Түркістан деген атқа ие болды. Қаланың басты символы-Көрнекті ақын және XII ғасырдағы сопылық әулие Қожа Ахмет Ясауи кесенесі. XIV ғасырдың аяғында Тамерланның бұйрығымен салынған бұл кесене ортағасырлық сәулет өнерінің шедеврі болып табылады және ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұра тізіміне енгізілген.
Ясауи кесенесі-бұл сәулеттік ғажайып қана емес, сонымен қатар мұсылман әлемінің түкпір-түкпірінен қажыларды тартатын рухани орталық. Кешен мешіт, кітапхана және медресе сияқты көптеген әртүрлі құрылымдарды қамтиды, бұл оны маңызды мәдени және білім беру орталығына айналдырады.
Географиялық орналасуы және климаты
Түркістан Қазақстанның оңтүстік бөлігінде, Өзбекстан шекарасына жақын жерде орналасқан. Қала континентальды климат аймағында, жазы ыстық және қысы суық. Жазда орташа температура 35°C-қа жетуі мүмкін, ал қыста -10°C-қа дейін төмендейді.
Экономикалық даму
Түркістан ұзақ уақыт бойы салыстырмалы түрде шағын және тыныш қала болып қала берді, бірақ соңғы жылдары ол экономикалық өрлеуді бастан кешуде. 2018 жылы Түркістан Түркістан облысының облыстық орталығы мәртебесін алды, бұл қаланың инфрақұрылымы мен экономикасына инвестициялардың артуына әкелді. Жаңа жолдар, көпірлер, тұрғын үй кешендері және коммерциялық орталықтар салынды.
Түркістан экономикасының негізгі салалары ауыл шаруашылығы, сауда және туризм болып табылады. Ауыл шаруашылығына мақта, бидай және көкөніс өсіру, сондай-ақ мал шаруашылығы кіреді. Туризм тарихи және мәдени көрікті жерлердің арқасында әлемнің түкпір-түкпірінен туристерді тарта отырып, экономиканың маңызды секторына айналуда.
Туризм және мәдени оқиғалар
Қожа Ахмет Ясауи кесенесі қаланың басты туристік орны болып табылады, бірақ Түркістан бұдан да көп нәрсені ұсына алады. Бұл аймақтың бай мәдени мұрасын көрсететін фестивальдар, көрмелер мен концерттер сияқты әртүрлі мәдени іс-шараларды өткізеді. Олардың ішінде әртүрлі елдерден ғалымдар мен мәдени қайраткерлерді тартатын "Түркістан оқулары" халықаралық фестивалін атап өтуге болады.
Сонымен қатар, қала туристер үшін инфрақұрылымды, соның ішінде жаңа қонақүйлерді, мейрамханаларды және ойын-сауық кешендерін белсенді дамытуда. Бұл туристердің көбеюіне және жергілікті тұрғындар үшін жаңа жұмыс орындарын құруға ықпал етеді.
Қазіргі проблемалар мен перспективалар
Айтарлықтай прогреске қарамастан, Түркістан ауыз су тапшылығы, экология мәселелері және қалалық инфрақұрылымды жаңғырту қажеттілігі сияқты бірқатар проблемаларға тап болады. Алайда, Қазақстан Үкіметі мен жергілікті билік оларды шешу үшін белсенді жұмыс істеуде. Алдағы жылдары қала тұрғындарының өмір сүру сапасын жақсартуға және қаланың тұрақты дамуына бағытталған бірқатар ірі жобаларды іске асыру жоспарлануда.
Экология және қоршаған ортаны қорғау мәселелеріне ерекше назар аударылады. Қаланы көгалдандыру, сумен жабдықтау және қалдықтарды кәдеге жарату жүйесін жақсарту бойынша бағдарламалар іске асырылуда. Сондай-ақ, Түркістанның мәдени мұрасының маңызды аспектісі болып табылатын тарихи ескерткіштерді сақтау және қалпына келтіру жұмыстары жүргізілуде.
Түркістанның өңірлік дамудағы рөлі
Түркістан Қазақстанның оңтүстік өңірінің әлеуметтік-экономикалық дамуында маңызды рөл атқарады. Қаланың стратегиялық орналасуы оны маңызды көлік және логистикалық хабқа айналдырады. Өзбекстанмен шекараға жақын орналасу және жақсы көлік инфрақұрылымының болуы көрші елдермен сауда мен экономикалық байланыстардың дамуына ықпал етеді.
Сонымен қатар, Түркістан білім беру және ғылыми зерттеулер орталығына айналуда. Қалада Орталық Азияның тарихы, мәдениеті мен экономикасы саласында зерттеулер жүргізетін бірнеше университеттер мен ғылыми институттар жұмыс істейді. Бұл халықаралық ынтымақтастық пен тәжірибе алмасуды дамыта отырып, әртүрлі елдердің студенттері мен ғалымдарын тартады.
Қорытынды
Түркістан-Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік дамуында маңызды рөл атқаратын бай тарихы мен мәдени мұрасы бар қала. Қазіргі заманғы сын-қатерлер қаланы жоспарлау мен дамытуға мұқият қарауды талап етеді, бірақ оның әлеуеті мен стратегиялық маңызы Түркістанды өңірдегі маңызды орталыққа айналдырады. Инфрақұрылымға инвестициялар, туризмді дамыту және мәдени мұраны қорғау-Түркістанның болашақта орнықты дамуы мен өркендеуін қамтамасыз етуге көмектесетін негізгі бағыттар.
